Interview (september 2011)
In het kader van het 25-jarig bestaan van de Oecumenische Basisgroep Heerenveen is onderstaand interview gepubliceerd in de Heerenveense Courant (Jurjen K. van der Hoek, september 2011).
,,Actief in het lnterkerkelijk Vredesberaad-bezig met geloof, kerk, oorlog en vrede, voelden we ons minder thuis in die kerk. Door wat er kon, maar vooral, door wat er niet kon.”
HEERENVEEN. Alie Buikema staat in1985 aan de wieg van de Oecumenische Basisgroep. Een jaar zoeken naar de weg die ze willen inslaan vormt in 1986 de groep van gelijkgestemden, die in wijkcen trum De As onderdak krijgt. Ze worden gezien als aftalligen, uit de gereformeerde en hervormde kerk gestapt. Maar zich afscheiden doet de groep nooit. De basisgroep is meer een aanvulling op de reguliere geloofsbeleving. Nu, 25 jaar later, zijn trouwe leden ook actief als ambtsdrager in de PKN.
,,In de kerk ontvingen we niet meer wat we zochten”, gaat Alie Buikema verder. We wilden op
een vernieuwende wijze invulling geven aan geloof en spiritualiteit.
We zochten bezinning. De zin van het leven, de zin van geloven.”
Kenmerkend voor de groep is het oecumenische karakter, het eigen initiatiefen de betrokkenheid op elkaar en op de samenleving.
Naast de betrokkenheid op vrede en gerechtigheid in de wereld, heeft de groep in de loop van de jaren steeds meer aandacht gekregen voor het zoeken naar innerlijke vrede en naar nieuwe vormen van spiritualiteit.
Het biedt plaats aan mensen die op een open, respectvolle manier samen zoeken naar zingeving. zo staat op de website te lezen. Want de saamhorigheid is groot, het samen op weg gaan, het beleven en delen, de ontmoeting. Dat vindt iedere eerste zondag van de maand op een gemoedelijk enthousiaste manier plaats. Tegenwoordig in wijkgebouw ‘t Centrum in Oudeschoot met het kerkje op de terp als uitzicht. Want nog is de kerk wel de wortel waaruit de groep ontsproten is. De bron is het geloof, die in een andere vorm is gegoten en op een andere manier wordt beleefd.
Ook de kerk is in 25 jàar veranderd, maar zal nooit zo zijn als de oecumenische basisgroep is. Dat
ligt aan de omvang, waardoor beider karakters van elkaar verschillen. Door de massa raakt het individu zomaar de weg kwijt in de kerk. Maar in de basisgroep vinden de veertig leden elkaar een-
voudig.
,,Dat kleine aantal baart ons geen zorgen”, zegt Buikema, ,,hoewel kinderen meer dan welkom zijn. Nu ligt de leeftiid boven de 50 jaar en zal jongeren wel afschrikken. Maar veel groter goeien dan een vijftig leden willen we niet. Deze groep is zo behapbaar en daarmee kunnen we gemakkelijk doen wat we willen doen. Het is een veilige zetting, waarbij niemand uit het oog
wordt verloren. Elk lid wordt gezien en is iemand.”
,,We zijn niet opgericht om een instituut te worden”, zegt groepslid Frans Bouwers. ,,De kerk is een instituut. Een instituut heeft eigen machten, eigen dogma’s, eigen regels. Wij juist niet. Ik denk wel dat ons gedachtegoed overgegaan is op andere mensen, onze kinderen, en dat dit naast elkaar bestaat en eigenlijk wel weer zo doorgaat”.
Het idee van de basisbeweging is voort gekomen uit het gedachtegoed van Oscar Romero. Deze Latijns Amerikaanse bisschop had moeite met de manier waarop de kerk met armoede en rijkdom omging. Hij wilde aan de basis staan en van daaruit geloven. Vrede brengen, mensen kansen geven en een eerlijke verdeling van de welvaart. Alles met het geloof als inspiratiebron. De Nederlandse vorm is de oecumenische basisgemeente gaan heten, daarbij sluiten wij niet aan. Wij zoeken nog weer een andere richting, de vrije geloofsbeleving die niet aan dogma’s gebonden is. Juist die vrijheid en het niet getalmatig zijn staat garant voor het voortbestaan.”
De vieringen worden per toerbeurt door groepsleden voorbereid. Daarbij ondersteunt door een theoloog die tevens voorganger is. Die voorbereiding wordt ervaren als een inspirerende bezig-
heid, waarbij het de uitdaging is die inspiratie over te brengen en te delen met de andere leden. Het Bijbelse of maatschappelijke jaarthema wordt door de kerngroep in samenspraak met de deelnemers vast gesteld. Daarop kan een creatieve variatie worden gelegd, die verdiept en nodigt tot bezinning op persoonlijk geloof en persoonlijk handelen in de samenleving.
Er is voldoende plaats voor de eigen inbreng en de spontane reactie daarop, alles wordt aan het lot over gelaten. Daarin verschilt de basisgroep ook met de kerk, waar de liturgie aan vaste rituelen is gebonden. Deze rituelen worden bij de groep wel teruggevonden, maar minder krampachtig.
De basisgroep wiI geen kerkje zijn naast de kerk, maar het calvinisme klinkt in de oecumene. Om elkaar extra te inspireren is een leerhuis opgezet. Op drie doordeweekse avonden per jaar is rond het thema, een Bijbelboek of ander religieus geschriÍt verdieping mogelijk onder leiding van de theoloog.
Het 25-jarig bestaan wordt gevierd met een minisymposium en een retinie. Op zaterdag 24 september geeft theoloog Mariska van Beusichem uit Hattem een interactieve
lezing in ‘t Centrum.